Borden & Wapenschilden

Op 5 mei 2010 heeft de Stichting Moerman Promotie Vlissingen een drietal Gildeborden aangeboden aan het bestuur van de Sint Jacobskerk ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van de kerk (2008). De onthulling vond plaats door mevrouw S.E. Moerman-Wagenaar. De gildeborden zijn ontworpen en vervaardigd door A.C. Rijken & Zonen te Koudekerke (zie ook www.acrijken.nl ).

Vanaf de middeleeuwen hadden de gilden vaak een eigen kapel, met daarin vaak een bord of afbeelding van de beschermheilige van het gilde. Na de reformatie ontstaan de typisch protestantse gildeborden. Deze gildeborden, meestal in de vorm van een epitaaf, toonden een allegaartje van afbeeldingen met betrekking tot het gilde en het betreffende ambacht. Bovendien vaak bijbelteksten en afbeeldingen die aan een toepasselijk bijbelverhaal herinnerden. In deze trant zijn ook de nieuwe gildeborden gemaakt, met dat verschil dat er omwille van de herkenbaarheid ook elementen uit deze tijd in zijn verwerkt.

In één der zuidelijke kapellen hangen 8 rouwborden van het geslacht Lampsins. Bij deze redersfamilie heeft Michiel de Ruyter zijn eerste diensten verricht en in de lijnbaan “het grote wiel gedraaid”. Telkens terugkerende elementen op deze rouwborden zijn: het lam met banier (fam. Lampsins) en de eenhoorn (fam. Boers/Schot). De Franse lelie wijst op de verheffing van de Lampsins in de Franse adelstand.

De acht rouwborden van de familie LAMPSINS hebben in de kerk gehangen tot na de omwenteling van 1795, toen alle wapenborden op bevel van de Raad der stad Vlissingen van 27 Januari 1798 uit de kerken verwijderd moesten worden. In 1819 werden ze weer opgehangen in de kapel aan de linkerzijde van de toren. De grafsteen bevindt zich thans in de vloer onder het De Ruijter-raam naast de orgeltrap. Doordat de kerkvoogdij in 1895 de borden in bruikleen afstond aan de Oudheidkamer, zijn ze aan vernietiging door de kerkbrand van 1911 ontkomen. In 1955 zijn ze gerestaureerd en voor de tweede maal in de kerk teruggebracht.

Johan Lampsins, geboren Vlissingen 16 December 1629, zoon van Cornelis Lampsins en Tanneken Geleijns Boers, gezegd Schot, overleden Vlissingen 25 Mei 1677, trouwde Middelburg 11 Mei 1670 Margaretha Veth. Hij was koopman en reder, raad en schepen 1652 – 1667, Baron van Tobago. Voor de beschrijving van het schild zie bij het rouwbord voor Cornelis Lampsins.

Cornelis Lampsins, zoon van Geleijn Lampsins en Aletta Coymans, Luitenant-kolonel in Staatse dienst, gedoopt 31 December 1662, overleden 10 Mei 1713, gehuwd met Elisabeth Messuys. Het schild is hetzelfde als dat van Cornelis Lampsins met uitzondering van het hartschild, dat hier Brigdamme voorstelt (brug in een dam).

Cornelia Lampsins, overleden 24 Mei 1685, dochter van Geleijn Lampsins (zie hieronder) en Aletta Coymans. Het schild vertoont links een onbekend wapen, rechts het wapen van Lampsins (lam).

Elisabeth Messuys, gehuwd met Cornelis Lampsins, heer van Brigdamme, overleden 2 Januari 1710. Het schild, onder een kroon, is gedeeld: het linker deel is gevierendeeld, nl. Lampsins (lam), Schot (eenhoorn), Coymans (koeiekoppen) en Trip (tripjes); het rechter deel vertoont het eigen wapen op zilver, drie rode harten.